اگر شما هم جزو دوستداران قهوه هستید و به دنبال تجربه‌ای متفاوت و لذت‌بخش از نوشیدن قهوه می‌گردید، حتماً نام قهوه اسپشیالیتی یا همان قهوه تخصصی به گوشتان خورده است. این روزها کافه‌های زیادی قهوه اسپشیالیتی سرو می‌کنند و افراد بیشتری نسبت به گذشته، علاقه‌مند به چشیدن طعم‌های متنوع و خاص قهوه هستند. در این مطلب می‌خواهیم با هم نگاهی دقیق‌تر به دنیای قهوه اسپشیالیتی بیندازیم و با این نوشیدنی پرطرفدار بیشتر آشنا شویم.
قهوه اسپشیال چیست؟
قهوه اسپشیالیتی (Specialty Coffee) به قهوه‌هایی گفته می‌شود که از بالاترین سطح کیفیت برخوردارند. برای تعیین کیفیت قهوه، سازمان‌هایی مانند انجمن تخصصی قهوه آمریکا (SCA) استانداردهایی وضع کرده‌اند. بر اساس این استانداردها، قهوه‌ای که امتیاز بالای 80 از 100 را کسب کنند، به عنوان قهوه اسپشیالیتی شناخته می‌شوند. این قهوه معمولاً از بهترین مزارع و با دقت در فرایند کشت، برداشت، فرآوری و رست شدن تهیه می‌شوند، به طوری که طعم و عطر منحصر به فردی دارند که در قهوه‌های معمولی یافت نمی‌شود.
برای رسیدن به کیفیت برتر قهوه اسپشیالیتی، توجه دقیق در تمام مراحل تولید آن ضروری است. راز خاص بودن این قهوه‌ها، نظارت مستمر از انتخاب مزرعه و دانه مناسب تا مراحل کشت، برداشت، فرآوری، فرآیند برشته‌کاری و در نهایت دم‌آوری است. هر مرحله با دقت و حساسیت بالا انجام می‌شود تا در نهایت یک فنجان قهوه بی‌نظیر در اختیارتان قرار گیرد.
ویژگی‌های قهوه اسپشیالیتی
آنچه قهوه اسپشیالیتی را ممتاز و خاص می‌کند، علاوه بر رعایت استانداردهای کیفی در مراحل تولید، ویژگی‌های حسی منحصر به فرد آن است که حاصل رشد دانه‌های قهوه در شرایط مطلوب است. این ویژگی‌ها عبارتند از:
- طعم پیچیده و متنوع با نت‌های میوه‌ای، گلی، کاراملی یا شکلاتی
- اسیدیته متعادل و دلپذیر
- بادی مناسب (غلظت و پیکره قهوه)
- شیرینی طبیعی و دلچسب بدون نیاز به شکر اضافه
- عطر و بوی خوش و جذاب
- آشنایی با انواع قهوه اسپشیالیتی
قهوه‌های اسپشیالیتی معمولاً با نام منطقه یا مزرعه‌ای که دانه‌ها در آن کشت می‌شوند شناخته می‌شوند و هر یک بسته به نوع و شرایط کشت، دارای پروفایل طعمی منحصر به فردی هستند. برخی از گونه‌های معروف و پرطرفدار قهوه اسپشیالیتی عبارتند از:
- گیشا از پاناما و اتیوپی
- بوربون از السالوادور و روآندا
- تیپیکا از کلمبیا و پرو
- SL-28 و SL-34 از کنیا
- کاتورا از کاستاریکا
البته ناگفته نماند که علاقه‌مندان به انواع قهوه، همواره به دنبال کشف گونه‌های جدید و هیجان‌انگیز هستند و روز به روز بر تنوع قهوه‌های اسپشیالیتی افزوده می‌شود.
طرز تهیه قهوه اسپشیالیتی
یکی از نکات مهم برای لذت بردن از یک فنجان قهوه اسپشیالیتی، روش‌های دم آوری قهوه با توجه به ویژگی‌های دانه قهوه انتخاب می‌شود. روش‌های رایج دم کردن قهوه اسپشیال عبارتند از:
- پورآور (V60، کمکس)
- فرنچ پرس
- اسپرسو
- سایفون
- کلد برو
در هر روش، رعایت نسبت آب به پودر قهوه، دمای آب، زمان دم کشیدن و اندازه آسیاب پودر قهوه بسیار مهم است. مثلا برای تهیه یک اسپرسوی کامل از دانه قهوه مرغوب، حرارت آب باید بین 92 تا 96 درجه سلسیوس باشد و آسیاب قهوه ریزتر انجام شود. از طرفی برای دم کردن قهوه به سبک پورآور، آسیاب باید متوسط و دانه‌ها کمی درشت‌تر باشند.
بهتر است برای احترام به زحمت کشاورزان و حفظ کیفیت قهوه، هنگام خرید قهوه اسپشیالیتی از باریستای کافه‌های معتبر یا رسترهای قهوه تخصصی کمک بگیرید تا قهوه را با بهترین روش ممکن در اختیار شما قرار دهند. نکته مهم اینکه برای حفظ کیفیت و عطر و طعم خاص قهوه، بهتر است دانه‌های قهوه را درست قبل از دم کردن آسیاب کنید. همچنین توصیه می‌شود قهوه آسیاب‌شده را در محیطی خشک، خنک و دور از نور نگهداری کنید.
از کجا قهوه اسپشیالیتی بخریم؟
اگر شما هم کافه دارید یا دوستدار قهوه هستید و می‌خواهید انواع قهوه اسپشیالیتی را تهیه کنید، بهتر است سراغ مراکز معتبر بروید تا از کیفیت قهوه اطمینان داشته باشید. خوشبختانه امروزه کافه‌های متعددی در سراسر کشور قهوه تخصصی و اسپشیالیتی سرو می‌کنند.
برای خرید قهوه اسپشیالیتی می‌توانید هم از کافه‌ها و هم از فروشگاه‌های آنلاین معتبر کمک بگیرید. مثلا «قهوه فلیچیتا» برندی است که با همین هدف آغاز به کار کرده و در زمینه تولید و پخش قهوه تخصصی و ترکیبی برای کافی‌شاپ‌ها فعالیت دارد. توجه داشته باشید که برای حفظ کیفیت قهوه، بهتر است آن را به صورت دانه کامل تهیه کنید و درست پیش از دم کردن، آسیاب نمایید.
جمع‌بندی
قهوه اسپشیالیتی، یک دنیای شگفت‌انگیز از عطرها و طعم‌های خاص و متنوع را در اختیار شما قرار می‌دهد. نوشیدن یک فنجان قهوه تخصصی، فراتر از یک تجربه معمولی است و با هر جرعه، داستان زحمت کشاورزان و هنر پرورش دهندگان قهوه را می‌نوشید. پس حتما این نوشیدنی جادویی را امتحان کنید و با قهوه، رابطه‌ای عمیق‌تر برقرار کنید.
فراموش نکنید موفقیت و استقبال کافه شما، در گرو سرو کردن بهترین قهوه‌هاست! پس اگر کافه دار هستید یا به قهوه علاقه دارید، حتما قهوه اسپشیالیتی را تجربه کنید و با دقت به عطر و طعم‌های آن دقت کنید. زحمات کشاورزان و هنر رسترها و باریستاها را ارج بگذارید و از هر فنجان قهوه تخصصی که می‌نوشید نهایت لذت را ببرید.