بلاگ
قهوه مدیوم، لایت و دارک: کدام رست برای شما مناسب است؟
یک قهوه 50/50 (قهوه ۵۰٪ عربیکا ۵۰٪ روبوستا) را اگر در چند جای مختلف امتحان کنید، بهاحتمال زیاد طعم یکسانی از آن دریافت نمیکنید. این تفاوت مزه به عوامل مختلفی برمیگردد؛ از خاستگاه دانه و شیوه فرآوری گرفته تا آسیاب و دمآوری. بااینحال، یکی از اثرگذارترین عاملها، میزان رُست قهوه است. انتخاب درست قهوه مدیوم، مشخص میکند دانهها تا چه حد روشن، متعادل یا تیره برشته شوند.
رُست قهوه چیست و چگونه انجام میشود؟
رُست قهوه مرحلهای از فرآوری است که در آن دانههای سبز قهوه با اعمال حرارت کنترلشده، به دانههای قهوهای رنگی تبدیل میشوند که در فروشگاهها و کافهها میبینیم. در طول این فرآیند، قندها کاراملی میشوند، اسیدها تغییر شکل میدهند و ترکیبات عطری پنهان دانه آزاد میشوند.
سطح رُست، از روشن تا تیره، یکی از اصلیترین عوامل تعیینکننده عطر و مزه قهوه به شمار میآید. در ادامه، ویژگیهای قهوه در هر سه سطح رُست را مرور میکنیم.
قهوه لایت رُست چیست؟
لایت رُست کمترین زمان تماس با حرارت را دارد و دانهها پیش از تیرهشدن از رُستر خارج میشوند. این رُست بیشتر بهدنبال نمایش هویت ذاتی دانه است تا طعمهای ناشی از برشتهشدن.
قهوه لایت چه ویژگیهایی دارد؟
- رنگ قهوهای روشن و سطحی کاملاً مات
- اسیدیته قهوه بالا با حس روشن و زنده
- طعمهای میوهای، گلی و چایمانند
- تلخی کم و بدنه سبک
- حفظ بخش زیادی از آنتیاکسیدانها و پلیفنولها
بهترین روش دمآوری برای قهوه لایت چیست؟
برای دمکردن قهوه لایت، بهتر است از روشهایی استفاده کنید که ظرافت طعمها را بهخوبی نشان دهند و استخراج بیشازحد ایجاد نکنند. به همین دلیل پوراوور، V60 و قهوههای فیلتری انتخابهایی هستند که باریستاهای حرفهای سراغشان میروند.
به کمک پوراوور، ویژگیهای ذاتی دانهها بهخوبی استخراج میشود و اسیدیته روشن، نتهای میوهای و عطرهای گلی بدون اغراق در فنجان دیده میشوند.
قهوه مدیوم رُست چیست؟
مدیوم رُست از شفافیت لایت عبور میکند، اما هنوز فاصله محسوسی با تلخی و تیرگی دارک دارد. بسیاری از قهوهخورها این سطح رُست را انتخاب میکنند، چون طعمش متعادل و قابلفهم است.
یکی از سؤالهای رایج این است که قهوه مدیوم رست چه طعمی دارد؟ طعم رست مدیوم بیشتر شکلاتی و کمی کاراملی است و در کنار آن، طعمها گردتر و نرمتر حس میشوند. این دستهبندی بین رست لایت و دارک قرار میگیرد؛ با این تفاوت که نسبت به لایت، اسیدیته ملایمتری دارد و نسبت به دارک، تلخی آن کنترلشدهتر است.
در رست دارک معمولاً نتهای دودی و برشته پررنگتر هستند، اما در مدیوم رُست تعادل میان شیرینی، اسیدیته قهوه و تلخی بهتر حفظ میشود. برای مثال این تعادل را میتوان بهخوبی قهوه ترک مدیوم رُست دید. قهوهای که هم بدنه کافی دارد و هم تلخیاش کنترلشده است.
قهوه مدیوم چه ویژگیهایی دارد؟
- رنگ قهوهای متوسط با کمی درخشش
- اسیدیته متعادل و خوشایند
- طعمهای شکلاتی، کاراملی و آجیلی
- بدنه متوسط و گرد
- تطبیقپذیری بالا با ذائقههای مختلف
حتماً هنگام خرید قهوه مدیوم رُست، یک فنجان تست یا نسخه آزمایشی از آن مزه کنید و رد مزه را روی زبان و پسمزهای که بعد از نوشیدن باقی میماند، با دقت دنبال کنید. تمرکز روی تعادل میان شیرینی و تلخی ملایم بسیار مهم است، چون مهمترین ویژگی رست مدیوم دقیقاً همین هماهنگی طعمهاست.
بهترین روش دمآوری برای قهوه مدیوم چیست؟
تقریباً همه روشها برای دمکردن قهوه مدیوم مناسب هستند. این قهوهها انعطافپذیرند و بهخوبی با روشهای مختلف سازگار میشوند؛ از فرنچ پرس گرفته تا اسپرسو، پوراوور و قهوهسازهای خانگی. به همین دلیل، مدیوم رُست انتخابی مطمئن برای مصرف روزمره به حساب میآید.
قهوه دارک رُست چیست؟
دارک رُست حاصل زمان بیشتر و حرارت بالاتر است. در این مرحله، طعمهای ناشی از فرآیند رُست بر ویژگیهای ذاتی دانه غلبه میکنند؛ یعنی در پروسه برشتهکاری، قندها بیشتر تجزیه میشوند و نتهای دودی و برشتهشده شکل میگیرند.
اگر بپرسید آیا قهوه مدیوم تلختر است یا قهوه دارک؟ پاسخ روشن است: قهوه دارک تلخی بیشتری دارد و اسیدیته آن بهمراتب کمتر است.
قهوه دارک چه ویژگیهایی دارد؟
- رنگ قهوهای بسیار تیره تا نزدیک به سیاه
- سطح روغنی و براق
- اسیدیته کم
- طعمهای دودی، شکلات تلخ و آجیل برشته
- بدنه سنگین و حس دهانی قوی
بهترین روش دمآوری برای قهوه دارک چیست؟
بهترین روش برای دمکردن قهوههای دارک، فرنچ پرس است؛ چون صافی فلزی آن اجازه عبور روغنهای طبیعی قهوه را میدهد و بدنه غلیظتری ایجاد میکند. این ویژگی دقیقاً با ساختار سنگین و طعمهای برشته دارک رُست هماهنگ است.
در ضمن، دارک رُست در کنار شیر بخار دادهشده ترکیبی متعادل و خوشطعم میسازد. پس پیشنهاد میکنیم بار دیگری که به سراغ قهوه لته یا کاپوچینو رفتید، یک قهوه دارک با رُست استاندارد را امتحان کنید تا عمق طعم قهوه و حس دهانی آن را بهتر لمس کنید.
مقایسه قهوه لایت، مدیوم و دارک در یک نگاه
در آخرین قسمت، نگاهی کلی به تفاوت قهوه دارک و مدیوم و لایت میاندازیم تا با مقایسه مستقیم ویژگیها، به راحتی رست مورد علاقهتان را انتخاب کنید:
| ویژگی | لایت | مدیوم | دارک |
|---|---|---|---|
| اسیدیته | بالا و روشن | متعادل | کم |
| تلخی | حداقل | متوسط | زیاد |
| بدنه | سبک | متوسط | سنگین |
| عطر غالب | میوهای، گلی | شکلاتی، کاراملی | دودی، برشته |
| روش دمآوری ایدهآل | پوراوور | همهکاره | اسپرسو و شیری |
در کنار سه رست شناختهشده لایت، مدیوم و دارک، رستهای دیگری هم وجود دارند مثل قهوه مدیوم دارک. ایده شکلگیری این رستها این بوده که باریستاها بتوانند کنترل دقیقتری روی طعم نهایی داشته باشند.
سخن پایانی
هیچ رُستی برتر از دیگری نیست؛ هرکدام ویژگیهایی دارند که طعم و عطرشان را خاص میکند. همین تفاوتها باعث میشود بعضیها عاشق رست لایت یا مدیوم باشند و عدهای دیگر سراغ دارک بروند. بهترین راه برای اینکه بفهمید کدام رُست به سلیقه شما نزدیکتر است، امتحانکردن و مقایسهکردن آنها در شرایط مختلف دمآوری است.
برای چشیدن قهوههایی با رُستهای دقیق و حسابشده، قهوه فِلیچیتا با تمرکز بر تولید و پخش قهوه تخصصی و ترکیبی برای کافهها، این امکان را فراهم کرده تا طعمهای متنوع را حرفهای تجربه کنید.