انواع دانه قهوه و تفاوت آنها

قهوه چیست و دانه قهوه از چی درست می‌شود؟

دانه‌های قهوه، برخلاف نام‌شان، در واقع «دانه» نیستند، بلکه هسته‌های میوه‌ای شبیه به گیلاس هستند که از گیاه قهوه به‌دست می‌آیند. این هسته‌ها پس از برداشت، تخمیر و سپس برشته می‌شوند. فرآیند برشته‌کاری باعث ایجاد عطر و طعم منحصر‌به‌فرد هر نوع دانه قهوه می‌شود. پس از این مراحل، دانه‌های برشته‌شده آماده می‌شوند تا برای انواع دستورهای آشپزی، شیرینی‌پزی یا یک فنجان قهوه تازه آسیاب شوند.

بررسی چهار نوع دانه قهوه

دانه قهوه خام در 4 شکل رایج در سراسر دنیا وجود دارد که مردم عاشق‌شان هستند. این انواع شامل عربیکا (Arabica)، روبوستا (Robusta)، اکسلسا (Excelsa) و لیبریکا (Liberica) می‌شوند.

در ادامه به بررسی هر یک از این دانه‌ها می‌پردازیم:

1. دانه قهوه عربیکا (Arabica)

دانه‌های عربیکا یکی از محبوب‌ترین انواع قهوه در جهان به شمار می‌رود. این دانه‌ها در ارتفاعات گرمسیری کشت می‌شوند، جایی که خاک غنی و هوای خنک، شرایط ایده‌آلی برای رشد آن‌ها فراهم می‌کند. عربیکا طعمی ملایم دارد و به دلیل اسیدیته متعادل و عطر و طعم میوه‌ای یا آجیلی شناخته می‌شود.

این نوع قهوه در میان افرادی که طعم‌های تلخ و تند قهوه را دوست ندارند، محبوب است. علاوه بر این، عربیکا به دلیل کیفیت بالای خود در دستورات شیرینی‌پزی و قهوه‌های دم‌کرده نیز استفاده می‌شود.

• منشأ: بومی اتیوپی
• ویژگی طعمی: طعمی متنوع که اغلب غیرتلخ است و می‌تواند میوه‌ای یا آجیلی باشد.
• روش استفاده: مناسب برای قهوه‌های دم‌کرده (مانند فرنچ پرس و قهوه‌ساز فیلتری) و دستورهای قهوه‌محور (مانند کاپوچینو، لاته و دسرهای قهوه‌ای)

2. دانه قهوه روبوستا (Robusta)

دانه‌های روبوستا به کافئین زیاد و طعم قوی خود شناخته می‌شوند. این دانه‌ها بیشتر در مناطق کم‌ارتفاع و آب و هوای گرم پرورش می‌یابند و مقاومت خوبی در برابر آفات دارند.

روبوستا طعمی تلخ، قوی و گاهی دودی دارد که با ته‌مزه‌های چوبی و آجیلی همراه است. به همین دلیل، این دانه برای قهوه‌های قوی مثل اسپرسو و ترکیبات قهوه محبوب است. این نوع قهوه به خوبی با خامه یا شیر هماهنگ می‌شود و در قهوه‌های فوری و قهوه ترکیبی نیز استفاده می‌شود.

نکته: بهترین ترکیب دانه قهوه که در بیشتر کافه‌ها سرو می‌شود، عربیکا و روبوستا است.

• منشأ: بومی مناطق جنوب صحرای آفریقا
• ویژگی طعمی: تلخ و قوی با نت‌های چوبی و آجیلی
• روش استفاده: ایده‌آل برای اسپرسو و ترکیبات قهوه

3. دانه قهوه اکسلسا (Excelsa)

اکسلسا یکی از انواع منحصربه‌فرد قهوه است که در مناطق خاصی از آسیای جنوب شرقی کشت می‌شود. این دانه‌ها به دلیل طعم پیچیده و متمایز خود شناخته شده‌اند و در ترکیبات قهوه برای ایجاد طعمی چندبعدی، با ویژگی‌های متعادل بین رُست‌های روشن و تیره، به کار می‌روند. اسیدیته بالا همراه با نت‌های میوه‌ای و گاهی گلی، اکسلسا را به گزینه‌ای خاص برای تجربه‌ای متفاوت از قهوه تبدیل کرده است.

• منشأ: مناطق منتخب آسیای جنوب شرقی
• ویژگی طعمی: ترکیبی منحصر به‌فرد از ویژگی‌های رُست‌های روشن و تیره، با اسیدیته‌ای متعادل و نت‌های میوه‌ای و گاهی غنی.
• روش استفاده: ایده‌آل برای قهوه‌های ترکیبی و دم‌کرده به‌صورت خالص

4. دانه قهوه لیبریکا (Liberica)

دانه‌های لیبریکا عطر و طعمی منحصر به‌فرد دارند. این دانه‌ها که بیشتر در آفریقای مرکزی و غربی، همچنین کشورهای آسیایی مانند فیلیپین و مالزی کشت می‌شوند، از دانه‌های عربیکا و روبوستا بزرگ‌ترند و رایحه‌ای متفاوت دارند. لیبریکا طعمی چوبی و آجیلی دارد که گاهی با نت‌های گل‌و‌میوه ترکیب می‌شود و تجربه‌ای متفاوت از قهوه را به ارمغان می‌آورد.

• منشأ: آفریقای مرکزی و غربی
• ویژگی طعمی: طعمی آجیلی یا چوبی با نت‌های میوه‌ای و گل‌دار
• روش استفاده: مناسب برای قهوه‌های دم‌کرده و دستورهایی که به طعمی خاص و متمایز نیاز دارند.

انتخاب دانه قهوه مناسب به ذائقه شخصی شما و نوع دستور مورد نظر بستگی دارد. در اینجا چند نکته برای انتخاب بهتر آورده شده است:

چگونه دانه قهوه مناسب را انتخاب کنیم؟

انتخاب نوع دانه قهوه بستگی به سلیقه شخصی و ویژگی‌های مورد نظر شما دارد. برای انتخاب مناسب، باید به عوامل زیر توجه کنید:

1. طعم مورد نظر: اگر به دنبال طعم ملایم و میوه‌ای هستید، دانه‌های عربیکا بهترین گزینه هستند. و برای طعم‌های قوی‌تر و تلخ، دانه‌های روبوستا مناسب‌ترند. برای طعم‌های پیچیده و ترکیبی، دانه‌های اکسلسا یا لیبریکا انتخاب‌های خوبی هستند.
2. روش دم کردن: دانه‌های عربیکا و اکسلسا برای دم‌کردن به روش‌های مختلف مانند قهوه‌سازهای قطره‌ای یا فرنچ پرس مناسب هستند. دانه‌های روبوستا و لیبریکا بیشتر در روش‌های اسپرسو یا ترکیب‌های قوی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
3. اسیدیته: اگر اسیدیته بالا و طعم‌های روشن را می‌پسندید، دانه‌های عربیکا یا اکسلسا را انتخاب کنید. اگر طعم ملایم‌تر و با اسیدیته کمتر می‌خواهید، دانه‌های روبوستا بهتر خواهند بود.
4. رایحه: برای عطرهای گل‌دار یا میوه‌ای، دانه‌های لیبریکا یا اکسلسا گزینه‌های خوبی هستند.
5. رُست‌های مختلف: رُست روشن طعمی میوه‌ای یا مرکباتی با اسیدیته بالا و کافئین بیشتر، برای دانه‌های عربیکا و اکسلسا مناسب است و رُست متوسط طعمی متعادل و پرطرفدار در عربیکا و اکسلسا ایجاد می‌کند. و رُست تیره قهوه طعمی غنی، تلخ و با ساختار قوی، مناسب برای دانه‌های روبوستا و لیبریکا ایجاد می‌کند.
6. نوع آسیاب:  آسیاب ریز مناسب برای اسپرسو، آسیاب متوسط مناسب برای دم‌کردن با دستگاه‌های قطره‌ای یا قهوه‌سازهای خانگی می‌باشد. و آسیاب درشت مناسب برای روش‌های دم‌کردن مانند فرنچ پرس یا قهوه سرد.

با توجه به این نکات، می‌توانید دانه‌ای متناسب با سلیقه و نیاز خود انتخاب کنید.

بهترین دانه قهوه برای کدام کشور است؟

شکل انواع دانه‌های قهوه در کشورهای مختلف، بازتابی از تنوع جغرافیایی، اقلیمی و فرهنگی هر منطقه است. اما انتخاب بهترین دانه قهوه به ذائقه فردی و نوع استفاده از قهوه بستگی دارد. به عنوان مثال، قهوه عربیکا که در اتیوپی و آمریکای لاتین رشد می‌کند، به دلیل عطر خوش‌بوی‌اش، در قهوه‌های دم‌کرده محبوب است.

از سوی دیگر، دانه روبوستا که در ویتنام و برزیل تولید می‌شود، به دلیل تلخی قوی و بالا بودن کافئین قهوه، برای اسپرسو و قهوه‌های ترکیبی انتخابی طرفداران زیادی دارد. اما اگر بخواهیم یک کشور را بگوییم، برزیل بهترین تولید‌کننده قهوه تخصصی در جهان است.

خرید 4 نوع قهوه با کیفیت اعلا از فلیچیتا

هر فرد باید از طریق تجربه، دانه قهوه‌ای که بیشترین تطابق با ذائقه‌اش دارد را پیدا کند. دانه‌های عربیکا و روبوستا به دلیل دسترسی و محبوبیت بیشتر، گزینه‌های اولیه برای شروع هستند. اگر طرفدار طعم‌های خاص و نادر هستید، به سراغ اکسلسا یا لیبریکا بروید.

این راهنمای دانه‌های قهوه به شما کمک می‌کند تجربه‌ خاص‌ خودتان را از دنیای قهوه داشته باشید. حالا وقت آن است که دانه‌ها را امتحان کنید و طعم مورد علاقه‌تان را بیابید! برای خرید دانه قهوه، با کیفیت عالی و قیمت مناسب، با ما در فلیچیتا تماس بگیرید.